Een tuin op het zuiden

Bij het aanschaffen van een woning wordt behalve naar de indeling van het huis meestal ook gekeken naar de ligging van de tuin. Hierbij wordt vaak gezegd dat een tuin die is gelegen op het zuiden de beste keuze is. De ligging van de tuin ten opzichte van de zon wordt soms zelfs als een van de doorslaggevende factoren meegewogen bij het wel of niet kopen van het huis. En daarbij wordt een tuin op het zuiden vaak als een van de meest populaire beschouwd, die ervoor kan zorgen dat een woning een hogere vraagprijs heeft dan een zelfde woning met een tuin op bijvoorbeeld het noorden.

Wat maakt de ligging van een tuin nu eigenlijk zo belangrijk? En waarom zou een tuin op het zuiden zoveel gunstiger zijn dan eentje die juist richting het noorden, oosten of westen ligt? Of heeft uiteindelijk elke tuin zijn voor- en nadelen en kun je het ontwerp van je tuin gewoon aanpassen op de ligging ervan?

De meeste woningen beschikken over een achtertuin, die dus achter de woning ligt. Vaak is er aan de voorkant van het huis daarbij nog de mogelijkheid voor een klein voortuintje, haag of grasveldje, maar doorgaans wordt deze ruimte grotendeels ingenomen als parkeerplaats voor de auto’s en grenst deze kant aan de openbare weg. Hierdoor zijn de meeste voortuinen in Nederland bij rijtjeswoningen beperkt qua omvang.

Bij de aanschaf van een woning is de ligging van de tuin vaak medebepalend in de uiteindelijke keuze van de woning. Veel mensen hebben daarbij een voorkeur voor een tuin op het zuiden omdat je in deze tuin het grootste deel van de dag zonlicht zou hebben, maar wat zijn nu de voor- en nadelen van een tuin op het zuiden.
Onderstaand bekijken we hoe het nu eigenlijk zit met de zoninval in een tuin op het zuiden en hoe je bij het indelen en inrichten van je tuin rekening kunt houden met de voor- en nadelen hiervan.

Ligging van je tuin vaststellen

Als je met je rug naar je woning toe gaat staan en je tuin inkijkt en bekijkt waar de zon opkomt en ondergaat, dan weet je in welke richting je tuin ongeveer ligt. De zon komt immers op in het oosten en gaat weer onder in het westen. Uiteraard kun je ook gebruik maken van een kompas om het exacter vast te stellen. Tegenwoordig zijn er apps te krijgen voor Android smartphone of is een kompas op bijvoorbeeld iPhones al standaard geïnstalleerd, dus daarmee kun je dit eenvoudig zelf uitvinden.

Zoals hierboven aangegeven verandert deze baan met de seizoenen en zal de zon in de winter een lagere en kortere baan langs het firmament maken, terwijl gedurende de zomer langer is en daarmee voor meer zonuren zorgt op het noordelijk halfrond.

Meestal zal de richting van je tuin echter een combinatie zijn van noord of zuid met oost of west en zal je tuin nooit exact op een windrichting liggen, maar bijvoorbeeld op het noordoosten of zuidwesten. De ligging van je tuin ten opzichte van de zon bepaalt in belangrijke mate hoeveel zoninval je in je tuin zult hebben. Zo weet je ook ongeveer op welke momenten van de dag je zonlicht of schaduw op je terras zult hebben. Hier kun je vervolgens rekening mee houden bij het indelen en ontwerpen van je tuin en waar je het beste het terras in je tuin kunt aanleggen en waar je schaduwrijke plekken dient te creëren.

Een tuin op andere richtingen

Wanneer jouw tuin op het noorden ligt zal je doorgaans weinig zonlicht in je tuin hebben. In de winter zal de zon laag staan en alleen aan de voorkant van je huis schijnen, waardoor je tuin donker en schaduwrijk blijft. ’s Winters zal het dan ook koud in de tuin zijn. Mogelijk zal je achterin de tuin wel nog net wat zon hebben, dus je zou in dit geval een terras achterin je tuin kunnen plannen. In de zomer heb je in deze tuin wel zon, maar ook voldoende schaduw voor verkoeling. Je zult voor planten dienen te kiezen die van schaduw houden.

In een tuin die ligt op het oosten zal de zon opkomen aan de kant van je tuin en zal je dus voornamelijk in de ochtend en vroeg in de middag veel zonlicht hebben. Een terras dat tegen je woning aanligt is ideaal in deze tuin om vroeg in de ochtend van de eerste zonnestralen te genieten. Eventueel kan een tweede terrasje of zitje achterin je tuin praktisch zijn voor later op de middag wanneer de zon achter je woning verdwijnt, zodat je hier achterin de tuin nog wat laatste zon mee kunt pakken. ’ s Avonds zal het in deze tuin sneller afkoelen, doordat de zon dan aan de voorkant van je huis staat. Voor de hete zomerdagen is dit wel ideaal.

Bij een tuin op het westen is het omgekeerde het geval van een tuin op het oosten en zal je in de ochtend veel schaduw en weinig zon in je tuin hebben, terwijl de zon juist in de middag en avond heerlijk op je tuin schijnt. Deze tuin is ideaal voor de langere zomeravonden, alhoewel het natuurlijk behoorlijk warm kan worden. Om toch ook ’s middags comfortabel in deze tuin te kunnen zitten kan je met beplanting of bomen zorgen voor een schaduwrijk gedeelte waar je je terras aanlegt, zodat je toch voor verkoeling kunt zorgen.

De meest zonnige tuin

Een tuin liggend op het zuiden is de meest lichte tuin die je kunt hebben. Je zult in principe over de hele dag heen aan de kant van de zon zitten en zult dus veel zonuren hebben. Uiteraard hangt het aantal uren af van of er wel of geen hoge appartementgebouwen of kantoren achter je woning staan die je mogelijk het zonlicht in je tuin kunnen ontnemen op zeker moment van de dag. Dit kan natuurlijk ook als voordeel hebben dat je door de schaduw die hierdoor ontstaat achterin je tuin ’s middags een koelere plek zult hebben om te kunnen zitten. In dat geval kun je hier een tweede terras creëren voor als je behoefte hebt aan wat verkoeling. Mogelijk heb je dan nog wel een strook zonlicht vlak tegen je huis aan.

Alle seizoenen veel zon

De zon zal zowel in de zomer als in de winter zijn volle baan langs jouw tuinkant maken, waardoor je optimaal van het zonlicht in je tuin kunt profiteren. Afhankelijk van de indeling van je tuin en of je wel of geen hoge hagen hebt geplaatst, zal je weinig tot geen schaduw in je tuin hebben. Hierdoor kun je vaak al vroeg in het voorjaar heerlijk buiten in in je tuin zitten. Ook zal je in de nazomer nog volop zon in je tuin hebben, zodat je lang van de zomer kunt nagenieten.

In het voorjaar en najaar kan het erg prettig zijn om altijd zon in je tuin te hebben, zodat je zowel in de lente als herfst zoveel mogelijk buiten zult kunnen zitten en kunt genieten van het zonlicht. In de zomer zal je tuin echter erg warm kunnen worden, zeker als je geen schaduwplekken in je tuin hebt

Een tuin op het zuiden kan er bovendien voor zorgen dat er meer zonlicht je woning binnenvalt en je dus minder hoeft te stoken, wat aanzienlijk in je verwarmingskosten kan schelen in het voor- en najaar. In de zomer kan het echter voor een zeer warm interieur en met name warme slaapkamers die aan de zuidelijke kant van je woning grenzen, dus het is goed om gebruik te maken van zonwering aan deze kant zodat Bovendien zullen bepaalde planten en bloemen het gewoon een stuk beter doen als ze veel zonlicht krijgen, zoals bijvoorbeeld de kamperfoelie, ridderspoor of rozen.

Dat je de hele dag zon in je tuin hebt is natuurlijk in de lente en herfst ideaal, aangezien dit zorgt voor aangename temperaturen, waarmee je zoveel mogelijk tijd buiten kunt doorbrengen. Tijdens een warme zomer kan het echter hiermee erg heet worden in je tuin, dus hoe kun je hier nu bij de indeling van je tuin het beste rekening mee houden?

Schaduwplekken creëren

Met een zonnige tuin op het zuiden is het essentieel om schaduwplekken in je tuin te creëren. Je wilt immers als het erg warm is de schaduw kunnen opzoeken voor enige verkoeling en ook is het voor veel planten goed als ze in ieder geval een deel van de dag wat schaduw of halfschaduw hebben.

Om schaduw te creëren kun je gebruik maken van struiken en bomen die met hun slagschaduw voor beschutting in je tuin zorgen, door bijvoorbeeld achterin je tuin een bomenhaag te plaatsen, maar ook bijvoorbeeld met behulp van een tuinhuisje, pergola of uiteraard een schutting. Daarmee kun je op de warme momenten toch aangenaam koel buiten zitten. Uiteraard kun je ook van zonneschermen of parasols gebruik maken om op je terras of andere plaatsen in je tuin voor verkoeling te zorgen.

De ligging van je tuin ten opzichte van de zon is een vaststaand gegeven en hier kun je niet zoveel aan veranderen. Zodra je een woning koopt zal de tuin er immers vaak al bij aangelegd zijn. Wel kun je dus met de inrichting van je tuin zelf zorgen voor schaduwrijke plekken in je tuin, zodat het ook bij extreme warmte goed is uit te houden.

Als je een vrijstaand huis hebt met een stuk grond er omheen, heb je uiteraard meer mogelijkheden om je tuin daarop aan te passen, aangezien je rondom je huis de ruimte hebt om tuin aan te leggen en daarmee niet afhankelijk bent van alleen een stukje grond wat achter je woning ligt. Hiermee kun je dus op alle momenten van de dag profiteren van het zonlicht of juist de schaduw in een bepaald gedeelte van je tuin.

Maar ook bij de tuin op het zuiden heb je in dit geval altijd de mogelijkheid om met de indeling en beplanting voor schaduw en verkoeling te zorgen voor tijdens de zomer. Een natuurlijke afscheiding biedt daarbij wel voordelen boven een schutting. Als de schaduw wordt gecreëerd door een bladverliezende boom of struik, dan zal je daarmee in het najaar en de winter juist weer meer zon in je tuin hebben als deze struik of boom zijn blad verliest en de zon wel gewoon tussen de kale takken door kan schijnen.

Een gazon op het zuiden

Als je een tuin op het zuiden hebt zal een gazon het hier goed in doen mits je het voldoende besproeit. Door de vele uren zon zal je de planten in je tuin en je gazon regelmatig dienen te sproeien om te voorkomen dat de bodem van je tuin te droog wordt.

Voor een gazon betekent dit dat je vrijwel dagelijks tenminste een kwartier dient te besproeien om te voorkomen dat je mooie groene gazon geel gaat verkleuren door uitdroging. Daarnaast kun je het gras beter wat langer houden en het niet te kort maaien. Als de grassprieten langer zijn zullen ze de bodem koeler houden en voorkomen dat de bodem snel uitdroogt door de zon.

Soorten planten in een tuin op het zuiden

Zoals vermeld zal je bij een tuin op het zuiden voornamelijk planten dienen te kiezen die van veel zon houden, aangezien je tuin hierbij het grootste deel van de dag in de zon zal liggen. Natuurlijk kun je met behulp van halfhoge tot hoge struiken of bomen schaduwplekken creëren, zodat je ook planten kwijt kunt die het juist goed doen in de schaduw.

Voor potplanten kun je het beste gebruik maken van grote bloem- en plantenpotten, aangezien potgrond in deze tuin snel uitdroogt door de zon. Je dient dan ook regelmatig water te geven, maar bij grotere potten blijft de grond langer vochtig.

Kies voor planten die echt van veel zon houden zoals zomerbloeiers, kuipplanten en zomerbollen. Ridderspoor is een plant die met name in de blauwe variant erg bijzonder is. Met de lange volle trossen bloemen zorgen ze voor veel kleur in een border. Ze zijn ook verkrijgbaar in roze en witte varianten en in de volle zon bloeien ze van juni tot en met augustus.

Duizendblad heeft zeer fijn vertakte blaadjes en van mei tot oktober heeft het witte of rozige bloemetjes. Er zijn varianten van duizendblad verkrijgbaar die voor de tuin worden gekweekt, maar je vindt gewone duizendblad ook als onkruid langs bermen en spoorwegen.

De margriet is een populaire tuinplant met witte bloemen. Het blad blijft de hele winter groen en de bloeitijd is in juni en juli. De plant is goed bestand tegen korte droge perioden en houdt van zon.

Lavendel is eveneens een geliefde plant, mede vanwege de heerlijk geur van de plant die veelvuldig wordt verwerkt in producten als parfum, geurkaarsen, enz. Bovendien trekt lavendel vlinders en bijen aan in je tuin en blijven de katten van de buren er liever bij uit de buurt.

Een andere echte zonaanbidder is salie. Salie kent vele honderden soorten, waaronder ook het keukenkruid onder dezelfde naam, maar de meeste soorten zijn niet geschikt voor consumptie. Salie heeft prachtige paarse bloemen in de vorm van pluimen die zachtjes heen en weer wiegen in de wind. De plant kan zowel in borders als in plantenbakken worden gezet.

Besproeien van je tuin

Met een tuin op het zuiden zal je merken dat de grond in je tuin en je grasmat sneller uitdrogen en kale plekken gaan vertonen, dus je zult vaker dienen te sproeien om ervoor te zorgen dat de bodem voldoende vochtig blijft en planten genoeg water krijgen. Het beste is dan ook om elke ochtend voordat de zon doorbreekt of avond nadat de zon weg is de hele tuin goed te sproeien. Zo blijven je gras en groene planten langer mooi en voorkom je uitdroging.

Het hoofd koel houden

Met een tuin op het zuiden schijnt de zon niet alleen de hele dag op jouw tuin, maar ook op de zuidkant van jouw woning. Als je hier je woonkamer of slaapkamers hebt kun je hier zelfs nadat de zon weg is nog lang de restwarmte van voelen. Het is dat ook zaak om er overdag al zoveel mogelijk voor te zorgen dat de warmte die daar binnenkomt wordt beperkt en je voldoende ventileert om de warmte binnenshuis af te voeren. Zo kun je bijvoorbeeld de slaapkamerdeuren van kamers op het zuiden open laten staan en een raam op zolder openzetten, zodat de warmte via het zolderraam weg kan. Ook het gebruik van zonwering aan de zuidelijke kant zal een hoop schelen in de warmte die binnenkomt.