Hoe kan ik mijn tuin verbouwen

Een tuin is een stukje persoonlijke natuur bij je huis. Waar het vroeger een plek was met een gazon en wat bloemenperkjes en een terras met een tuinset, is de tuin steeds meer het verlengstuk van de woning geworden en zien we terug in de trends van nu, waarin de tuin meer en meer een weerspiegeling wordt van de woonkamer en het interieur.

Zo zien we de tuin steeds meer ingericht worden als de woonkamer met keuken, met een zitgedeelte, speelgedeelte voor de kinderen, opslagruimte (tuinhuisje, opbergboxen), loungegedeelte en ook steeds vaker een buitenkeuken(tje) met kookstel of vuurtafel.

De tuin wordt meer op waarde geschat en dit is ook zichtbaar in de populariteit van tuincentra, waar producten gretig aftrek vinden. Tuinproducten blijven natuurlijk wel deels aan de seizoenen gebonden en het merendeel van de tuinproducten en –accessoires wordt in de lente- en zomermaanden verkocht.

Zo is de tuin ook een organisch onderdeel van je woning, dat met je woning mee dient te veranderen. Alhoewel je wellicht eens in de paar jaar je gazon opnieuw inzaait of er een nieuwe grasmat in legt, kan er ook een moment zijn waarop je merkt dat je hele tuin aan vernieuwing toe is, of er vaak achterstallig onderhoud is en je wel een compleet andere, eenvoudiger te onderhouden tuin zou willen, dan vraag je je wellicht af: hoe kan ik mijn tuin verbouwen?

In het onderstaande artikel geven we je een overzicht van de stappen die je dient te volgen om je huidige tuin te verbouwen tot de door jouw gewenste tuin voor het eerstvolgende zomerseizoen.

Uitbesteden of zelf doen?

Het verbouwen van een tuin kan een flinke klus zijn, dus als dit de eerste keer is dat je de tuin grondig onder handen gaat nemen, is het verstandig om hiervoor de hulp van een professioneel hoveniersbedrijf in te schakelen. Zij hebben immers verstand van zaken en kunnen met ideeën komen waar je wellicht zelf niet op gekomen was. Mocht je echter al een paar keer je tuin hebben gerenoveerd en heb je inmiddels al wat ervaring met het aanleggen van bestrating en het beplanten van je tuin, dan kun je uiteraard besluiten om het opnieuw zelf te doen.

Als je wilt uitbesteden, zorg dan voor een goede prijsvergelijking aangezien de tarieven tussen meerdere hoveniersbedrijven onderling aanzienlijk kunnen verschillen. Sommige bedrijven rekenen per uur, terwijl andere bedrijven een totaalbedrag berekenen per fase, van ontwerp tot en met realisatie. Het beste kun je dan ook offertes van tenminste 3 verschillende bedrijven vergelijken.

Wenseninventarisatie

Los van of je de verbouwing zelf wilt doen of uitbesteden is het belangrijk dat je voor jezelf duidelijk op een rijtje zet wat jouw wensen voor de nieuwe tuin zijn. Het kan zijn dat je het helemaal over wilt laten aan de hovenier en ze helemaal vrij laat of dat jij je eigen inbreng wilt in het ontwerp. Maak daarom een lijst met zaken die jij graag zou willen in de nieuwe tuin. Belangrijk is hierbij al je huis- of gezinsgenoten te betrekken en samen tot een lijst te komen. Bedenk hierbij zowel wat je als nieuwe elementen aan je tuin zou willen toevoegen, maar ook wat jouw ergernissen zijn in de huidige tuin.

Ook indien je zelf de verbouwing wilt doen, zal je in deze fase nog niet teveel na moeten denken over wat wel of niet haalbaar is, maar schrijf gewoon alles op wat er in je opkomt, het filteren gebeurt later.

Stel een moodboard samen

Er zijn vele bronnen voor inspiratie over tuinen, zoals tuintijdschriften, websites, maar ook sociale media, waarvan je afbeeldingen kunt verzamelen om een moodboard samen te stellen met ideeën die je mooi vindt en goed bij elkaar vindt passen. Door deze in een overzicht te plakken heb je voor jezelf een goed beeld van welke stemming je met je nieuwe tuin zou willen creëren en zal ook het hoveniersbedrijf goed weten wat je zoekt. Aan de hand van jouw moodboard en lijst met wensen kunnen zij dan vervolgens met een of meerdere voorstellen voor een ontwerp komen.

Stel je budget vast

Om een concreet ontwerp voor je tuin te kunnen (laten) maken en in te vullen wat voor materialen je wilt gaan gebruiken, dien je zo nauwkeurig mogelijk te bepalen wat het budget is wat je hebt voor het inrichten van je tuin.

Aangezien een tuin ook waarde aan je huis kan toevoegen, wordt bij het vaststellen van het budget voor een verbouwing van de tuin ook vaak in een percentage van de waarde van de woning gedacht. Als leidraad voor het budget wordt daarbij als bovengrens aangehouden dat de kosten van het aanleggen van je tuin niet boven de 10% van de waarde van je woning uitkomen. De kosten kunnen verder aanzienlijk variëren afhankelijk van wat voor elementen je in je tuin wilt laten bouwen. Een overkapping of een zitkuil kan bijvoorbeeld een aanzienlijke investering zijn.

Houd bij het vaststellen van je budget altijd rekening met onvoorziene omstandigheden die de kosten kunnen verhogen, dus voeg altijd een marge toe.

Het plannen van de verbouwing van je tuin

Als je de verbouwing van je tuin uitbesteedt, dan zal de hovenier het ontwerp van je tuin voor zijn rekening nemen, maar als je zelf de hele verbouwing wilt gaan doen is het ontwerp de belangrijkste fase daarvan. Zodra je de wensen op een rijtje hebt dien je te bepalen wanneer je de tuin wilt laten verbouwen. Veel mensen kiezen voor het voorjaar of zomer om de tuin onderhanden te laten nemen. Dit is echter daarmee een populaire periode waardoor veel hoveniersbedrijven volgeboekt kunnen zijn. De herfst is een uitstekend alternatief om de tuin te laten verbouwen, aangezien de grond dan nog warm is en je in deze periode vaak veel goedkopere planten en accessoires kunt krijgen bij tuincentra.

Je dient uit te gaan van twee tot zes weken voor de verbouwing, afhankelijk van hoe ingrijpend je de tuin wilt veranderen. Aangezien je in de herfst niet meer in de tuin zult zitten zal je er in deze periode ook het minste ongemak van hebben.

Zodra je de periode hebt vastgesteld zal je, als je de verbouwing gaat uitbesteden, een keuze dienen te maken voor een hoveniersbedrijf. Zoals aangegeven kun je het beste tenminste drie offertes vergelijken, aangezien de prijzen behoorlijk uiteen kunnen lopen. Daarnaast is het goed om te kijken naar eerdere beoordelingen van klanten en of deze hovenier over bepaalde keurmerken beschikt.

Maak een conceptschets

Als je zelf je eigen tuin wilt gaan verbouwen kan het zijn dat je zelf ook het ontwerp van je tuin wilt opstellen. Zodra je voor jezelf duidelijk hebt bepaald welke elementen echt in de tuin moeten komen kun je een eerste conceptschets gaan maken op een plattegrond van je tuin. Als je van plan bent om verschillende versies te maken kun je gebruik maken van doorzichtig papier wat je bovenop de door jouw getekende plattegrond op schaal legt. Normaal gesproken wordt hiervoor een schaal van 1:100 gebruikt, waarbij 1 cm gelijk staat aan 1 m in je tuin. Vervolgens kun je hierop je eerste schets maken en daarin invullen waar de grote vlakken komen, zoals het gazon, terras, bomen, enz. Hierbij begin je met een grove schets, die je later verder in detail invult. Meestal zal je meerdere schetsen dienen te maken voordat je tot de ideale invulling komt. Sowieso is het aan te raden om meerdere versies te maken, aangezien de conceptschets nooit in een keer perfect zal zijn.

Houd bij het maken van de conceptschets ook in gedachten wat voor stijl tuin je zou willen en waar de ligging van je terras bijvoorbeeld het meest gunstig en praktisch is qua zonlicht. Ook de vorm van het terras en gazon kun je in deze fase bepalen en intekenen. Een rond terras kan bijvoorbeeld vaak praktischer zijn dan een rechthoekig terras, aangezien je de hoeken toch niet gebruikt. Zo kun je de hoeken invullen met bijvoorbeeld borders.

Huidige tuin leeghalen

Zodra het ontwerp voor je nieuwe tuin klaar is, zal je kunnen beginnen met het leeghalen van je huidige tuin en alle elementen kunnen afvoeren die je niet meer in de nieuwe tuin wilt hebben. Als er planten of bomen zijn die je graag wilt behouden dan kan je die laten staan.

Voor het verbouwen van een tuin is in de meeste gevallen geen vergunning nodig, tenzij je een tuinhuisje of schuur wilt gaan bouwen. In dat geval dien je bij je gemeente na te gaan of een vergunning is vereist.

In principe kun je elke fase van de verbouwing van je tuin uit laten besteden. Als je er bijvoorbeeld tegenop ziet om dikke boomwortels uit de grond te verwijderen of stoeptegels af te voeren, dan kun je ook voor het leegruimen van je tuin een hoveniersbedrijf inschakelen. Zij kunnen tevens de oude grond afgraven, zodat je een nieuwe toplaag kunt aanbrengen met voedingsrijke aarde. Het voordeel is dat planten die je wilt behouden door hen tijdelijk kunnen worden opgeslagen, zodat je tuin helemaal klaar gemaakt kan worden voordat de planten er in gaan.

Maak een beplantingsplan

Het belangrijkste onderdeel van je nieuwe tuin is doorgaans de beplanting. Je dient goed te overwegen wat voor planten je kiest en daarbij rekening te houden met de hoeveelheid zonlicht en schaduw op iedere plek in je tuin. Ook kijk je hierbij naar de grondsoort van je tuin en de verschillende bloeiperioden. Als je wilt dat je tuin het hele jaar door groen is of verschillende kleuren laat zien, dan dien je daar de planten en bloemen op af te stemmen. Een goede keuze qua planten en bomen kan ervoor zorgen dat de planten het goed doen en lang meegaan in je tuin, zodat je er minder onderhoud aan hebt en ze minder snel hoeft te vervangen.

Als je een tuin wilt met veel groen is gras altijd aan te raden. Met een stuk gazon heb je een relatief goedkope bodembedekker die, mits deze goed wordt onderhouden, altijd zorgt voor een mooi groene tuin. Bovendien is een gazon prettig voor als je kinderen hebt, aangezien zij hier lekker op kunnen spelen of zitten.

Om ervoor te zorgen dat je gazon het goed doet zal het voldoende zonlicht dienen te krijgen. Gazon dat veel in de schaduw ligt blijft lang vochtig en is gevoelig voor de vorming van mos en onkruid, waardoor je er meer onderhoud aan dient uit te voeren.

Als je een kleine tuin hebt zal je dienen te overwegen of een klein gazon wel praktisch is, aangezien je er dan in verhouding vrij veel onderhoud aan kwijt bent om het mooi te houden. Mocht het gazon erg klein worden dan is wellicht een betere optie om er een mooi tuinpad neer te leggen tussen je borders in.

Bestrating in je tuin

Er zijn mensen die hun hele tuin betegelen om er maar niet teveel onderhoud aan te hoeven hebben. Dit is echter zonde van de ruimte die je hebt en waar je zoveel moois van kunt maken met wat groen.

Natuurlijk vormt bestrating een belangrijk onderdeel van je tuin en is de aanleg van een terras essentieel om comfortabel buiten te kunnen zitten en ook voor het behoud van je tuinset. Een tuinset die op het gras staat zal immers sneller worden aangetast door vocht en groene aanslag.

De bestrating van je tuin dient goed te gebeuren om te voorkomen dat je na korte tijd te maken krijgt met verzakking van de tegels of stenen. Zorg er daarom voor dat de grond goed is geëgaliseerd als je hier stenen op gaat leggen. Bij een kleine tuin kun je meer diepte suggereren door geen recht pad te maken, maar een meer kronkelend pad. Ook kun je het pad enigszins taps laten toelopen naar achteren om een visuele diepte te suggereren. Zo lijkt de tuin groter dan deze in feite is.

Qua materiaal voor tuintegels kun je kiezen uit beton, hout en natuursteen, waarbij beton het goedkoopst is en natuursteen het duurst per vierkante meter.

Een vijver aanleggen in je tuin

Bij het ontwerp van je tuin zal je wellicht overwegen om een vijver te nemen. Als je een tuin hebt van meer dan 100 m2 kan een vijver een mooie toevoeging zijn. Is je tuin echter niet zo erg groot, dan kan een vijver in verhouding relatief veel onderhoud en kosten met zich meebrengen en zal je goed dienen te bedenken of het de moeite waard is. Een visvijver kost gemiddeld tussen de 1.000 tot 20.000 euro. Mocht je een grote tuin hebben en een zwemvijver willen aanleggen, dan komen de kosten al gauw uit tussen de 25.000 tot 40.000 euro afhankelijk van de materiaalkeuze.

Het planten van bomen

De wintermaanden januari en februari zijn bij uitstek geschikt voor het planten van nieuwe bomen in je tuin. In deze periode kun je ze met kluit of wortels en al direct van de kwekerij aanschaffen en in je tuin zetten en scheelt het bovendien een heel stuk in de aanschafsprijs. De rest van de tuin met de vaste planten en potplanten kan dan in de tweede helft van maart volgen zodra de nachtvorst weg is. Bloemen kun je het beste pas vanaf april planten.

Tuinverlichting

Een belangrijk onderdeel van de tuin is de verlichting. Met de juiste sfeerverlichting zorg je er immers voor dat je ook later op de avond wanneer de zomerzon onder is toch nog aangenaam buiten kunt zitten met je gezelschap. Bij het verbouwen van je tuin dien je dan ook al rekening te houden met de eventuele aanleg van elektriciteitskabels door je tuin voordat je de planten erin gaat zetten en het gazon aanlegt.

De beste plaats om de kabels door te trekken is onder het terras, aangezien je daar het minste zult graven, zodat de kans dat je per ongeluk door de elektriciteitskabel heen steekt beperkt blijft. Bovendien dien je de kabel op zeker 60 cm diep te leggen en maak je gebruik van een extra beschermde grondkabel. Mocht je hem toch door je tuin heen dienen te leggen, dan is het verstandig om de kabel door een slagvaste buis te trekken, zodat je hem niet zomaar kunt doorsteken bij het graven.