Kun je ook goedkope teak tuinmeubelen krijgen?

Houten tuinmeubilair is erg populair en veel mensen vinden een hardhouten tuinset erg mooi, aangezien deze over het algemeen duurzaam, robuust en onderhoudsvriendelijk zijn. Een hardhouten tuinset kan wel een generatie mee mits deze goed wordt onderhouden.

Hardhout wordt doorgaans geassocieerd met de tropen. Van oorsprong is een groot deel van het hardhout in de wereld ook afkomstig uit de tropische regenwouden van Zuidoost-Azië, uit landen als Indonesië, Thailand, Birma en India, maar tegenwoordig komt steeds meer hardhout uit westerse landen en worden er zelfs binnen Europa plantages beheerd met bijvoorbeeld teak of acacia.

Hardhout of zachthout

Hardhout is niet per definitie hard en zachthout ook niet zacht, alhoewel de meeste hardhoutsoorten harder zijn dan de meeste soorten zachthout. Er zijn echter uitzonderingen. Behalve hardhout worden er ook zachthoutsoorten gebruikt voor het produceren van houten tuinmeubelen. Het verschil tussen hardhout en zachthout heeft niets te maken met de structuur of de hardheid van het hout, maar met de manier waarop de bomen zich voortplanten via de zaden. Over het algemeen is hardhout afkomstig van loofbomen en zachthout van naaldbomen. Twee veel voorkomende soorten zachthout zijn grenen en vuren. Doordat naaldbomen over het algemeen sneller groeien dan loofbomen is zachthout meestal een stuk voordeliger in het gebruik. Het is echter ook minder duurzaam dan hardhout.

Een van de meest gebruikte en gewilde hardhoutsoorten ter wereld is teakhout, een zeer sterke en mooie houtsoort, maar daardoor is het over het algemeen tevens een vrij dure houtsoort. Het is echter ook goed mogelijk om goedkope teak tuinmeubelen aan te schaffen.

Duurzame houtsoort

Teak is een duurzame, zeer degelijke houtsoort, die van oorsprong afkomstig is uit de tropische regenwoudgebieden van Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika, zoals uit landen als Indonesië, Maleisië, India en Sri Lanka. Door het veelvuldig gebruik van teakhout in de afgelopen eeuw is deze houtsoort uitgeput en schaars geworden. Een boom waaruit het teak wordt gewonnen doet er normaal gesproken tachtig tot negentig jaar over voordat deze kan worden gekapt voor de houtwinning, dus als een bosbeheerder er geen andere bomen voor terug plant kan het geruime tijd duren voordat de gekapte bomen weer zijn hersteld. Het is dan ook van belang dat het hout dat wordt gebruikt duurzaam is geproduceerd. Door jarenlang overmatige kap en onethische en illegale winning van deze geliefde houtsoort, is teak een van de duurste houtsoorten geworden.

Daarom kent de EU dan ook meerdere keurmerken of labels voor duurzaam geproduceerd hout, waaraan je de herkomst van het hout kunt herkennen en zeker weet dat je een volkomen legaal en ethisch verantwoord product aanschaft. Het bekendste label is het FSC-keurmerk, dat aangeeft dat een hout- of papierproduct onafhankelijk is geproduceerd in een FSC-goedgekeurd bos. Het zegt niet zoveel over de kwaliteit van het hout, maar geeft puur de herkomst van het gebruikte hout aan.

Eigenschappen van teak

Tuinmeubilair van teak heeft een zeer mooie uitstraling en het voordeel van deze houtsoort is dat het niet versplintert. Van nature verkleurt het na verloop grijs, wat een erg mooie uitstraling kan geven aan je tuinmeubelen. Je kunt deze verkleuring van je teak tuinmeubelen ook versnellen met een speciale greywash die je op het hout kunt aanbrengen. Mocht je dat echter niet aantrekkelijk vinden, dan kan je het teak ook behandelen met speciale teakolie, waarmee de verkleuring wordt tegengegaan. Hierdoor behoudt het teak langer zijn natuurlijke bruine kleur.

Het hout bevat van nature veel olie, waardoor het niet snel kan uitdrogen. Het wordt daarom ook veelvuldig gebruikt in de bouw en voor buitengebruik. Door het hoge oliegehalte hoef je een tuintafel teak ook niet te lakken, tenzij je dus de vergrijzing van de kleur wilt tegengaan. Bovendien is teak een van de weinige hardhoutsoorten die in combinatie met metaal geen roest of corrosie veroorzaakt. Je ziet dan ook vaak tuintafels of stoelframes van metaal in combinatie met een tafelblad of stoelzitting en leuning van teakhout.

Aangezien teak lange tijd schaars is geweest, zie je behalve teak steeds meer andere hardhoutsoorten, zoals bijvoorbeeld eucalyptus, merbau of acacia, maar ook de Europese eiken en berken.
Als je echter toch graag teak wilt, maar niet de hoofdprijs wilt betalen, zijn er tegenwoordig ook goedkope teak tuinmeubelen verkrijgbaar.

Koloniaal teak: goedkoper alternatief

Tegenwoordig wordt door de hoge vraag teak gekweekt in plantages op alle continenten, waardoor het aanbod aanzienlijk is toegenomen. Hierdoor is het dan ook mogelijk om goedkope teak tuinmeubelen te krijgen. Goedkoper teakhout is afkomstig van plantages in plaats vanuit de tropische regenwouden van Zuidoost-Azië, waardoor de kwaliteit anders is. Voor goedkope teak tuinmeubelen wordt veelal zogenaamd koloniaal teak gebruikt, dat wil zeggen teak dat afkomstig is van jonge bomen in plantages. Deze bomen worden vaak al vanaf zo’n 25 jaar oud gekapt. Aangezien teakbomen in de eerste 25 jaar een stuk sneller en grilliger groeien dan in de jaren daarna, zul je in dit hout veel bredere jaarringen zien (meer ruimte tussen de ringen) en meer noesten van takken. Het hout is ook een stuk zachter dan hoogwaardig teak, waarvan de bomen 80 tot 90 jaar groeien voordat ze worden gekapt.

Gerecycled teak

Veel teakhout wordt door consumenten al afgedaan als versleten, voordat het eigenlijk echt op is. Mensen leggen bijvoorbeeld een steiger of vlonder aan in de tuin van teakhout, en besluiten na een paar jaar dat de planken er toch niet zo mooi meer uit zien en gooien het hout er weer uit. Teak kan echter bij goed onderhoud zeker twintig jaar of langer mee. Veel ‘afgedankt’ teak van bijvoorbeeld leegstaande woningen en ook bijvoorbeeld uit de scheepvaart, kan echter prima opnieuw worden gebruikt, bijvoorbeeld voor de productie van tuinmeubelen. Bij tuinmeubelen geproduceerd van hergebruikte teak kan de prijs dan ook een stuk lager worden gehouden, aangezien er geen kostbaar nieuw materiaal hoeft te worden ingevoerd.

Teakstunters

Door de populariteit van teak zijn veel winkels ingesprongen op de trend en bieden zij goedkope teak tuinmeubelen aan. Er zijn dan ook zogenaamde teakstunters in Nederland te vinden, waar voor zeer lage prijzen teak tuinmeubelen worden verkocht. Vaak gaat het hierbij dus om koloniaal teak afkomstig van jonge bomen, waardoor de kwaliteit van het hout een stuk minder hoog is dan van volwaardig teak afkomstig uit de tropen.

Daarnaast bieden winkelketens als Xenos, Hema en Blokker en vergelijkbare woonwinkelformules ook regelmatig goedkope teak tuinmeubelen aan. Alhoewel de prijs vaak erg aantrekkelijk is zul je er niet altijd de kwaliteit voor terugkrijgen die je van tevoren wellicht had verwacht. Dit wil niet zeggen dat het hout per definitie slechter is, maar je zult er mogelijk sneller scheurtjes in zien, zeker bij tuinmeubilair dat het hele jaar door bloot wordt gesteld aan temperatuurschommelingen, vochtige omstandigheden en vorst. Als je dus goedkope teak tuinmeubelen koopt is het belangrijk het goed te onderhouden, zodat het langer mooi blijft.

Onderhoud van teakhout

Teakhout heeft van nature een hoog oliegehalte, wat het hout beschermt tegen de verschillende weersinvloeden in ons klimaat. Je hoeft teak tuinmeubelen dan ook niet te behandelen of te lakken. Het hout is voldoende beschermd door zijn eigen olie, maar zal wel door inwerking van het weer naar verloop van tijd verkleuren naar zilvergrijs, wat heel mooi kan zijn. Voor het geval je dit niet aantrekkelijk vindt zul je teak tuinmeubilair met een speciale olie dienen te behandelen om deze verkleuring tegen te gaan. Hierdoor behoudt het hout langer zijn natuurlijke bruine kleur.

Om het schoon te houden zijn er speciale teakreinigers in de handel, maar over het algemeen kun je het hout ook gewoon met een doekje met lauw water of een sopje van een milde reiniger afnemen. Eventueel kun je daarbij een zachte borstel gebruiken om het vuil weg te vegen. Gebruik geen agressieve reinigingsmiddelen of hogedrukspuiten, aangezien deze het hout kunnen beschadigen.

Teak is een zeer degelijke en duurzame houtsoort en kan lang meegaan. Een teakhouten tafelblad kan wel 25 jaar of langer meegaan. Door het hoge oliegehalte kan het niet snel uitdrogen. Het wordt daarom ook veelvuldig gebruikt in de bouw en voor buitengebruik. Om het te kunnen verlijmen dient het wel eerst ontvet te worden.

Daarnaast heeft teakhout ook de eigenschap dat de vezels onder invloed van vocht rechtop gaan staan. Het werd dan ook vroeger veel in de scheepsbouw gebruikt voor het dek van een schip, aangezien de rechtopstaande vezels ervoor zorgden dat het teakhout stroef werd, waardoor de bemanningsleden op dit natte hout niet zo gemakkelijk uitgleden. Tegenwoordig wordt teak veel gebruikt voor luxe jachten vanwege de duurzaamheid van het materiaal en daarmee de luxe uitstraling ervan.

Prijs-kwaliteitsverhouding

Er zijn kortom goedkope teak tuinmeubelen te verkrijgen, maar om deze tegen een dergelijke lage prijs te kunnen aanbieden zullen fabrikanten en winkeliers ergens in de keten op kosten moeten besparen en vaak zal dit op de kwaliteit van het materiaal zijn dan wel op de afwerking van de meubelen zijn. Let dan ook goed op de prijs-kwaliteitsverhouding van het hout en de afwerking en houd er rekening mee dat goedkope teak tuinmeubelen mogelijk niet zo lang zullen meegaan als de teak tuinmeubelen gemaakt van hoogwaardig en tropisch teakhout, die tegen een veel hogere prijs worden aangeboden.

Aan de hoeveelheid noesten en groeven in het teakhout kun je doorgaans zien hoe de kwaliteit is. Hout dat strakker is en jaarringen heeft die dichter op elkaar liggen is een stuk ouder en daarmee steviger en zal dus in de regel ook langer meegaan dan jonger, grilliger en zachter hout met veel noesten erin. Vaak zal het bij de goedkopere tuinmeubelen om teak van minder goede kwaliteit gaan.