Twaalf tips voor het inrichten van een tuin

Een eigen tuin is een groot goed. Het is je eigen stukje grond en groen bij je woning en kan een verlengstuk van je woning vormen, mits je hem op de juiste manier inricht.

Hoe je een tuin inricht is van verschillende factoren afhankelijk. Allereerst zal de afmeting van je tuin grote invloed hebben. In een kleine tuin zal je vaak andere planten neerzetten dan in een grote tuin. Waar je in een kleine tuin creatief met de beperkte ruimte dient om te gaan, heb je in een grote tuin meer de luxe om grote zones aan te maken met grasveld, water of speeltoestellen.

Daarnaast is de ligging van je tuin ten opzichte van de zon bepalend voor de hoeveelheid zon en schaduw die je in je tuin zult hebben. Ook dit beïnvloedt de keuze van de planten en bloemen die je in je tuinplan zult opnemen.

Hieronder geven we je twaalf tips die je kunnen helpen bij het inrichten van een kleine of grote tuin.

Soorten tuinen

De inrichting van een tuin is zoals gezegd afhankelijk van de afmetingen en ligging ten opzichte van de zon. Daarnaast is het soort bodem van belang voor de keuze van de planten. We kunnen in principe tuinen onderverdelen in vier categorieën: • Grote tuin • Middelgrote tuin • Voortuin • Achtertuin • Balkontuin De gemiddelde tuin in Nederland is ongeveer 60-100 m2. Een middelgrote tuin is ongeveer tussen de 100 m2 en 500 m2. Is je tuin meer dan 500 m2, dan spreken we van een grote tuin. Met een middelgrote tot grote tuin zijn er uiteraard veel meer mogelijkheden om groots uit te pakken en bijvoorbeeld een grote visvijver of uitgestrekt gazon aan te leggen, of een aantal grote fruitbomen plaatsen. Je kunt veel meer in grote vlakken denken en indelen.

Ook met een kleine tuin of zelfs balkontuin zijn er echter genoeg mogelijkheden om jouw wensen op een beperkte oppervlakte te realiseren. Bij een kleine tuin zal je echter keuzes moeten maken. Belangrijk is dan ook te beginnen met duidelijk op papier te zetten wat je precies wilt. Daarnaast zal je moeten bepalen of je het inrichten van de tuin zelf gaat doen of wilt uitbesteden aan een hoveniersbedrijf.

Begin met een goede planning

Voordat je begint met het omspitten van je tuin en het aanplanten van nieuwe tuinplanten is het van belang een goed en helder plan te hebben van hoe jouw gewenste nieuwe tuin er uit gaat zien. Dit begint met het opstellen van een lijst van elementen die je graag in de tuin zou willen terugzien. Je kunt deze lijst over een periode van meerdere dagen of een week stap voor stap samenstellen, zodat je er later nog dingen bij kunt schrijven die je in eerste instantie was vergeten.

Het gaat er in de eerste plaats om te brainstormen en nog niet teveel na te denken over wat er uiteindelijk echt mogelijk is, maar gewoon alles op te schrijven wat je te binnen schiet. Als je bijvoorbeeld een loungeset achterin je tuin wilt in een zitkuil, dan schrijf je dit op. Of een visvijver met een bruggetje, noteer dit op je lijst. Op een later moment neem je deze lijst nogmaals door aan de hand van jouw persoonlijke budget en begroting en kun je schrappen wat er niet binnen het plan zal passen. Dit doe je voordat je met de tekening van je tuin gaat beginnen.

Aan de hand van een plattegrond van je tuin op schaal kun je vervolgens een vlekkenplan (laten) creëren met de zones die je in je tuin wilt aanleggen. Dit is een schets waarop met kleur de diverse elementen van de tuin worden ingetekend. Dit vlekkenplan vormt de basis van het uiteindelijke ontwerp van je nieuwe tuin. Je zult vaak meerdere schetsen dienen te maken om tot het definitieve ontwerp te komen. Als je het ontwerp van je tuin uitbesteedt, dan zal dit door de hovenier worden gedaan op basis van jouw wensenlijst.

Doe een bodem-analyse

Als je je tuin rigoureus onder handen gaat nemen en alles op de schop gaat, of je een nieuwe tuin gaat indelen, dan kan het erg zinvol zijn om een bodemanalyse uit te voeren om vast te stellen uit wat voor soort grond jouw tuin eigenlijk bestaat en wat de pH-waarde van de grond is. De pH-waarde is een waarde tussen de 1 en 14, waarbij een waarde van 7 pH-neutraal is. Hierdoor kun je veel beter vaststellen welke plantensoorten het goed zullen doen in jouw tuin en eveneens hoe je de tuin dient te bemesten en onderhouden.

Bij verschillende tuincentra in Nederland, waaronder de meeste Boerenbond winkels, kun je de grond van je tuin gratis laten testen. Je neemt gewoon wat grond mee in een potje en in de winkel wordt dit vervolgens gemengd met een vloeistof. Binnen enkele minuten ontvang je dan een advies over de grond in jouw tuin en hoe je deze het beste kunt onderhouden.

Je kunt ook testkits krijgen bij tuincentra, zodat je de bodemtest thuis zelf kunt uitvoeren. De grond kan bijvoorbeeld blijken te zuur te zijn (pH-waarde lager dan 7), waardoor je kalk over je tuin dient te strooien om de zuurtegraad te verlagen.

Minder is meer

Veel mensen hebben bij het indelen van een tuin de neiging om er alles in te zetten wat ze mooi vinden, waardoor het een chaotische mengelmoes wordt, die na verloop van tijd verwilderd en onoverzichtelijk wordt. In plaats van je hele tuin vol te zetten met allerhande tuinplanten en potplanten kun je het beter minimaal houden en kiezen voor een aantal grote potplanten of grote voorwerpen. Dit geeft de tuin ook een groter gevoel. Zowel in kleine als grote tuinen is het devies dan ook: minder is meer. Stel prioriteiten en kies voor de beplanting, accessoires of andere elementen die je echt in de tuin wilt. Zet een tuin niet overvol, maar houd het praktisch en overzichtelijk. Hierdoor straalt een tuin meer rust uit en dat is precies wat je wilt bereiken.

Onderhoudsvriendelijke inrichting

Als je graag een aantrekkelijke tuin wilt, maar er niet al teveel tijd aan wilt besteden, dan is het goed om in je planning rekening te houden met het gebruik van onderhoudsvriendelijke elementen. Zo kun je qua beplanting bijvoorbeeld kiezen voor veel bodembedekkers en siergrassen, die weinig onderhoud vergen, maar die een mooie kleur aan je tuin kunnen geven. waarvan sommige soorten siergras tot wel 2 meter hoog kunnen worden. Ze geven en sommige soorten, zoals pampasgras, creëren ook hoogte in je tuin. Hiermee kun je bijvoorbeeld veel groen of juist verschillende kleuren aan je tuin toevoegen.
Wanneer je wilt dat je tuin er ook in de winter nog mooi groen bij ligt, dan kun je ook kiezen voor de winterharde of wintergroene bodembedekkers, die ook gedurende de winter blad dragen en in het voorjaar gewoon weer gaan uitlopen.

Stem tuinmeubelen af op je tuinontwerp

Behalve de keuze qua planten is ook de selectie van tuinmeubilair van belang. De tuinset die je kiest dient aan te sluiten bij het ontwerp van je tuin en ingepast te worden in de indeling. Aan de hand van de ruimte die je tot je beschikking hebt en de hoeveelheid zonlicht die je in je tuin krijgt, kun je bepalen waar je tuinset moet komen te staan. Afhankelijk van het soort tuin dat je wilt creëren zul je bepaalde voorkeuren hebben qua materiaal voor jouw tuinset en uit hoeveel zitplaatsen deze minimaal dient te bestaan.
Voor een kleine tuin zal een tuinset of een losse tuinbank in de meeste gevallen de beste optie zijn, terwijl bij een middelgrote tot grote tuin juist een loungeset erg mooi tot zijn recht zal komen.
Als je echter in een kleine tuin toch graag een loungebank wilt plaatsen, dan kun je ook kiezen voor een loungeset bestaande uit losse elementen. Hiermee kun je zelf de samenstelling van je loungeset bepalen die binnen de afmetingen van jouw tuin past.

Wanneer je de tuinset voornamelijk wilt gebruiken om met je gezin buiten te kunnen eten, dan is een dinerset ideaal. Als je daarbij ook nog vaak familie of vrienden over de vloer krijgt, kan het raadzaam zijn een grotere dinertafel met extra stoelen aan te schaffen, zodat je allemaal samen aan tafel kunt zitten.

Vergeet de voortuin niet

Alhoewel bij de meeste woningen de achtertuin aanzienlijk groter zal zijn dan een voortuin, is de voortuin doorgaans de plek waarlangs je gasten jouw huis betreden. Deze kant van de tuin verdient dan ook minstens zoveel aandacht. Bovendien kan het zijn dat juist je voortuin een gunstige ligging heeft ten opzichte van de zon, zodat je bijvoorbeeld ’s ochtends of juist in de namiddag aan de voorkant van je huis veel zonlicht hebt. Wellicht kun je daarvan profiteren door ook daar een picknickbank of tuinbankje te plaatsen.

Natuurlijk kun je een voortuin geheel asfalteren of betegelen om er eventueel je auto op te kunnen parkeren, maar er zijn zoveel manieren om ook van een kleine voortuin een prachtige entree naar je woning te maken, zonder dat je hiervoor diep in de buidel hoeft te tasten. Alleen al door een smalle strook groen voor je woning te creëren en aan de zijkant van je voortuin, wekt het al veel meer de indruk onderdeel van je woning uit te maken, in plaats van dat je de gehele voortuin bestraat.
Ook als je in een appartement of flat woont en geen echte voortuin zult hebben, zijn er vaak mogelijkheden om ook bij de entree van je woning wat groen of bloemen te plaatsen of op te hangen, zodat je gasten al bij binnenkomst een welkome en goede indruk geeft.

Creëer verschillende zones in je tuin

Of je nu een kleine of grote tuin hebt, het maakt de tuin aantrekkelijker als je verschillende gedeeltes of zones creëert, zoals bijvoorbeeld een voorterras en een knus zitje achterin de tuin, een speelgedeelte voor de kinderen, een bloementuin, een moestuin, enz. Hierdoor ontstaat een verscheidenheid in je tuin, waarmee je interessante hoekjes maakt die voor veel verrassingen zorgen.

Uiteraard zal je dit bij een kleine tuin op kleinere schaal dienen te doen, maar als je het goed plant kun je heel goed verschillende zones aanmaken op een kleine oppervlakte. Bovendien kun je bij een kleine tuin meer in de hoogte werken om zo ook optimaal gebruik te maken van de verticale delen van je tuin. Zo zijn er tegenwoordige vele creatieve planters die je aan een muur of schutting kunt bevestigen waarmee je een verticale tuin kunt aanmaken, zoals een moestuin met verse kruiden of groenten, dan wel een muur van bloemen.

Verder kun je bijvoorbeeld een zone aanmaken voor specifieke dieren, zoals vlinders, insecten of vogels, door het planten van bepaalde bloemen en het zodanig inrichten dat je deze dieren aantrekt. Ook is een zone met water erg geliefd, en dit hoeft niet altijd een vijver te zijn. Sowieso is het raadzaam de aanleg van een vijver goed te overdenken, aangezien deze de nodige onderhoudswerkzaamheden met zich meebrengt. Bovendien is een vijver met jonge kinderen in huis niet aan te raden. Je kunt in plaats daarvan ook kiezen voor een staande fontein of waterschaal met waterplanten, die eenvoudig te onderhouden is.

Brede tuin dieper en smalle tuin breder maken

Niet elke tuin is lang en diep. Het kan zijn dat je een tuin hebt die juist erg smal of breed is. Om ervoor te zorgen dat de tuin er optisch breder of dieper uit ziet kun je met bepaalde lijnen werken.
Bij een smalle tuin kun je de indruk wekken van een bredere tuin door de lengte te onderbreken door verschillende gedeeltes, bijvoorbeeld door het plaatsen van ronde plantenbakken of een rond terras, of door hoogteverschillen te creëren, bijvoorbeeld door een verhoogd terras.

Om een brede tuin meer diepte te geven zorg je ervoor dat aan de erfscheiding geen muur of haag staat, waardoor het einde van de tuin duidelijk zichtbaar wordt. In plaats daarvan dien je de nadruk te leggen op de breedte van de tuin door de diagonale lijnen in de tuin te accentueren, bijvoorbeeld door een tuinpad aan te leggen dat diagonaal door de tuin loopt.

Liever geen gazon in kleine tuin

Als je een kleine tuin hebt is het af te raden om voor een gazon te kiezen. Aangezien de oppervlakte van het gazon erg klein zal zijn, ben je er in verhouding vrij veel tijd aan kwijt om dit kleine strookje gras te onderhouden. Een goed alternatief is om kunstgras te gebruiken als je toch een klein stuk gazon wilt toevoegen aan je tuin. Kunstgras vereist ten opzichte van echt gras vrijwel geen onderhoud.
Beter is om bij een kleine tuin gebruik te maken van groen in de vorm van bodembedekkers of meer natuursteen of hout voor een natuurlijke uitstraling.

Kies je bomen zorgvuldig

Als je besluit om een of meerdere bomen in je tuin te planten, dan zal je zorgvuldig dienen te kiezen. Op het moment van planten ziet de boom er nog klein en onschuldig uit, maar als je vijf tot tien jaar verder bent kunnen veel boomsoorten aanzienlijk groeien en de wortels voor veel overlast in je tuin zorgen. Ze kunnen zelfs schade aan je riolering of leidingen toebrengen. Het is dus belangrijk om goed te weten hoe groot een bepaalde boomsoort zal worden en of deze voldoende ruimte in jouw tuin zal hebben om goed tot zijn recht te komen.

Functionele verlichting en sfeerverlichting

In de zomermaanden willen we vaak zo lang mogelijk van de dagen genieten. Alhoewel de zon later ondergaat en de dagen een stuk langer zijn, zitten we regelmatig na zonsondergang alsnog in de tuin, omdat de temperatuur nog bijzonder aangenaam is. Bovendien is dit vaak de tijd waarop het net gezellig begint te worden en je nog niet naar binnen wilt...

Om je ook na zonsondergang sfeervol in de tuin te kunnen vermaken is tuinverlichting noodzakelijk. Je dient echter duidelijk onderscheid te maken tussen verlichting die functioneel is en verlichting die is bedoeld om de sfeer te verhogen in de tuin.

Functionele verlichting kan bijvoorbeeld een lantaarn zijn die het tuinpad verlicht, zodat je door de tuin heen kunt lopen, of een lamp die het terras verlicht. Tegenwoordig wordt er voornamelijk gebruik gemaakt van LED-verlichting in de tuin, aangezien dit energiezuinig is en lang meegaat. Voor de sfeer zijn er kleine lampjes verkrijgbaar, waarmee je bijvoorbeeld net de tafel kunt verlichten, of verlichting die bepaalde planten of bomen uitlicht of de schutting beschijnt. Deze zijn ook in diverse kleuren verkrijgbaar voor nog meer ambiance.